Στην σχολική διαμεσολάβηση οι διαφορές αφορούν παιδιά και λαμβάνεται υπόψη η ηλικία και η ωριμότητά τους. Το δικαίωμα του κάθε παιδιού να εκφράζει την άποψή του γίνεται σεβαστό και ταυτόχρονα δίνεται η ευκαιρία στα εμπλεκόμενα μέρη να γνωρίσουν τα δεδομένα της κάθε πλευράς σε σχέση με την επίδικη διαφορά.
Τα εμπλεκόμενα μέρη συχνά αφού «ακούσουν» το κάθε ένα την άλλη πλευρά στην πορεία της διαμεσολάβησης κατανοούν τα συναισθήματα, καθώς ενδέχεται να προσφέρονται νέα δεδομένα στην πορεία της διαμεσολάβησης που θα οδηγήσουν τα μέρη να διακρίνουν λύσεις που θα είναι προς το συμφέρον τους.
Η σχολική διαμεσολάβηση είναι μια διευκολυντική διαδικασία που επιλύει διαφορές με εμπιστευτικό και μη συγκρουσιακό τρόπο σε αντίθεση με το υψηλά φορτισμένο και εχθρικό περιβάλλον επίλυσης των διαφορών, ώστε να επιτρέπει στα διαφωνούντα μέρη με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή να ευαισθητοποιούνται και να επιλέγουν συχνά λύσεις, ώστε διατηρήσουν τη σχέση τους και μετά τη διαμεσολάβηση.
Ο διαμεσολαβητής βοηθά τα μέρη να προσεγγίσουν την ευαίσθητη περιοχή της συναισθηματικής φόρτισης της σύγκρουσης με ουδέτερο και αμερόληπτο τρόπο, ώστε να φτάσουν στην καρδιά της σύγκρουσης και να διαισθανθούν την ωφέλεια της διαφυγής από την συναισθηματική σύγκρουση ώστε να καταλήξουν στη συμφερότερη για το κάθε εμπλεκόμενο μέρος επιλογή της συμφωνίας με την κοινή λύση που θα τους οδηγήσει στην πόρτα του τερματισμού της σύγκρουσης.
Ο διαμεσολαβητής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης διασφαλίζει την ισόρροπη διαπραγματευτική ισχύ των μερών.
Στη διαμεσολάβηση ενδέχεται να συμμετέχουν μέρη εμπλεκόμενα με την επίδικη διαφορά με διαφορετικές πολιτισμικές και θρησκευτικές καταβολές. Ο διαμεσολαβητής διεξάγει τη διαμεσολάβηση με τη γνώση και την ευαισθησία του, ώστε να επιλύονται όταν ανακύπτουν αιτίες που οδηγούν σε πολιτισμικά και θρησκευτικά ζητήματα.
Η διαμεσολάβηση προσφέρει απλόχερα στα μέρη τη δυνατότητα να ακουστούν και να βιώσουν τα συναισθήματα που θα τους οδηγήσουν στην πορεία της διαμεσολάβησης στις κρίσιμες επιλογές του τρόπου και του χρόνου της συμφωνίας επίλυσης της διαφοράς.
Ο διαμεσολαβητής θα βοηθήσει τα μέρη να ξεκαθαρίσουν τις ενδεχόμενες παρεξηγήσεις που προϋπάρχουν, θα διακριβώσει τις ανάγκες και τις ανησυχίες της κάθε πλευράς και θα διακρίνει τις περιοχές της πιθανής συμφωνίας, τις οποίες θα βοηθήσει να αναδειχτούν και να αποτελέσουν τη βάση της διαπραγμάτευσης της συμφωνίας, ώστε τα μέρη να επιλύσουν τη διαφορά τους.
Η διαμεσολάβηση απευθύνεται σε μέρη και μεταξύ τους διαφορές που επιθυμούν και απαιτούν την ιδιωτικότητά τους. Τα θέματα που συζητούνται στις συνεδριάσεις της διαμεσολάβησης παραμένουν εμπιστευτικά. Η διαμεσολάβηση διευκολύνει τα μέρη καθώς είναι μια διαδικασία «χωρίς προκατάληψη» και τα θέματα που συζητούνται κεκλεισμένων των θυρών είναι εμπιστευτικά και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον των μερών που συμμετέχουν στο δικαστήριο.